Oddzielnie należałoby wspomnieć o typie grzechotek mających kształt kulisty, a raczej jajowaty, odnajdywanych w wykopaliskach średniowiecznych. Przedmiotami tymi, bogato zdobionymi, które archeolodzy zaliczają do pisanek, można było grzechotać. Funkcję ich da się określić w pewnym stopniu, odwołując się do tradycji ludowych. Wśród ludności słowiańskiej bowiem jajo stanowiło symbol utajonego życia. Wielu zabiegów dokonywano używając jaj. Na przykład w celu zapewnienia urodzaju rzucano je na pole lub składano pod zrębem domu. Jaja toczono też po mogiłach, by udzielić tkwiącego w jajku życia duszom zmarłych. Tego rodzaju gliniane grzechotki—jaja o rozwiniętej ornamentyce, zawierającej elementy znaków solamych, funkcjonowały jeszcze wśród ludu w ubiegłym wieku.
GRZECHOTKI KULISTE
